Mobiliteit

Nederland heeft zich verplicht aan de doelstelling om ook in de mobiliteitssector per 2030 50 procent minder primaire abiotische grondstoffen te verbruiken (niet-metaal mineralen, metalen en fossiel). De daarvoor benodigde circulaire transformatie vraagt grote veranderingen van alle betrokkenen. Allereerst om de CO2-uitstoot die mobiliteit veroorzaakt te halveren. Inclusief zeevaart en luchtvervoer zorgt mobiliteit momenteel zo’n 29% van alle CO2-uitstoot in Nederland. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het verbranden van fossiele brandstoffen. Een groot deel daarvan (21%) wordt veroorzaakt door wegvervoer, auto’s, bussen, vrachtauto’s, scooters en brommers. 

CO2-uitstoot van mobiliteit halveren 
Het is dus reëel te veronderstellen dat er een groot aantal CO2-reducerende overheidsmaatregelen op ons afkomen. Maatregelen die alle sector zullen raken, waaronder die van de logistiek, de bouw en de zakelijke dienstverlening. Werkgevers nemen daarbij een sleutelpositie in om de mobiliteitstransformatie te helpen realiseren. Niet vreemd in de wetenschap dat de helft van alle autokilometers in Nederland wordt betaald of bepaald door bedrijven. Dat is 54 miljard km per jaar!

Nieuwe mobiliteitsvraagstukken
Ondernemers worden geconfronteerd met nieuwe vraagstukken rondom mobiliteit. Bijvoorbeeld hoe bedrijfsmatig om te gaan met de komst van zero-emissiezones in gemeenten, per 2025 mogen al in 30 tot 40 grotere gemeenten geen bestelbusjes en vrachtwagens meer rijden op fossiele brandstof. Welke kansen en bedreigingen komen voort uit het (stimulerings)beleid om private en bedrijfsmatige vervoersmiddelen te elektrificeren (incl. leaseauto’s, OV-vervoer en lichte vrachtauto’s). In hoeverre ze mee moeten/kunnen doen met proeftuinen waarin geëxperimenteerd wordt met waterstof aangedreven zwaardere vrachtauto’s. Wat de subsidiemogelijkheden zijn voor zero-emissie bouwverkeer en mobiele werktuigen. Hoe de toekomstige mobiliteit en dat van hun werknemers er überhaupt uit komt te zien? Zowel met de auto, het openbaar vervoer, de brommer, scooter of op de fietsen. Welke (nieuwe) faciliteiten zijn daarvoor noodzakelijk aan de bedrijfs- en omliggende infrastructuur? Op welke wijze kan (deel)vervoer daarbij een rol spelen. Enzovoort, enzovoort. De ontwikkelingen zijn talrijk en volgen elkaar in razend tempo op.

Groeiende mobiliteitsbehoefte
Bedrijven kunnen het zich daarom simpelweg niet veroorloven om aan de zijlijn te blijven staan en springen vanuit onze stichting met elkaar in het diepe. Samen maken deze ondernemers bij Circulair West werk van mobiliteit. Want hoe vanzelfsprekend mobiliteit ook is, de transformatie daarvan vormt geen eenvoudige opgave. Zeker niet omdat er gelijktijdig ook sprake is van een groeiende mobiliteitsbehoefte. Alleen al in West-Nederland zullen tot 2030 honderdduizenden woningen bijgebouwd gaan worden, waarbij toekomstige bewoners allemaal eigen mobiliteitswensen kennen. Het verbinden van deze woning op onze huidige en toekomstige infrastructuur, zonder de doorstroming voor bestaande gebruikers te beperken, vormt een minstens even grote uitdagingen als die gepaard gaat met het terugdringen van de CO2-uitstoot. Het simpelweg vergroten van de capaciteit biedt daarbij geen automatische oplossing. Net zomin als het buiten de spits rijden de oplossing vormt (de filezwaarte overdag nam in 2019 met maar liefst bijna 40 procent toe) of mensen naar het OV-vervoer te verwijzen. Want ook het openbaar vervoer loopt tegen haar capaciteitsgrenzen aan en zelfs het Nederlandse spoor zit bijna aan haar maximale capaciteit.

Hoe houden we Nederland bereikbaar
Maar hoe houden we dan onze steden en bedrijventerreinen bereikbaar? Kunnen medewerkers in de toekomst nog snel en makkelijk naar hun werk komen? Hoe blijf ik als ondernemer bereikbaar voor leveranciers en klanten en nieuw talent? Wat is er nodig om ons bedrijf 50% of misschien zelfs volledig emissieloos te maken in 2030 v.w.b. onze zakelijke mobiliteit; van woon-werkverkeer tot bedrijfsbus? Kunnen we als werkgevers bijdragen aan het vergroten van de flexibiliteit tussen de beschikbare modaliteiten (OV, weg, waterweg en fiets)? Wat kan meer thuiswerken en plaats en locatie onafhankelijk werken betekenen voor onze mobiliteitsvraagstukken, de luchtkwaliteit en bereikbaarheid? Hoe realiseren we een gedragsverandering met oog voor het verlies van de oude gewoonte en kijken we naar wat er nodig is om tot duurzaam mobiliteitsgedrag te komen. Wat betekent dat in combinatie met meer thuiswerken voor de toekomstige woonwensen van mensen? En als thuiswerken geen optie is, hoe kunnen bedrijven dan hun medewerkers helpen om op de slimste en duurzaamste manier te reizen. En welke kansen ontstaan er daarmee in de openbare ruimte als privé autobezit niet meer standaard wordt gefaciliteerd in nieuwbouw wijken.

De koplopers van Circulair West komen om bovenstaande en vele andere mobiliteitsvraagstukken met elkaar toekomstgericht in actie. We pakken zelf de verantwoordelijkheid in plaats van de ontwikkelingen af te wachten door met icoonprojecten aan de slag te gaan. Overtuigd dat we zijn dat een mobiliteitsomslag nodig is. Met elkaar gaan we op zoek naar toekomstbestendige oplossingen voor dit brede pallet aan vraagstukken.